Poradnik

Podwozie: Przegląd wszystkich elementów zawieszenia i ich funkcje

1. Zawieszenie kół w pojeździe – zawieszenie zależne lub niezależne

2. Jak współpracują ze sobą elementy zawieszenia

3. Częste problemy z układem zawieszenia

4. Regularna konserwacja i kontrola układu zawieszenia

5. Porady dotyczące przedłużenia żywotności układu zawieszenia

Funkcją układu jezdnego samochodu jest zapewnienie stałego, bezpiecznego kontaktu pojazdu z drogą, komfortu podczas jazdy oraz kompensata nierówności jezdni i tłumienie niepożądanych wibracji. W układzie zawieszenia kół współdziałają ze sobą liczne elementy, które optymalnie przenoszą siły napędowe, polecenia skrętu kierownicy i energię hamowania.

Czytaj więcej: Zalety oraz wady nowych i używanych części samochodowych

Zawieszenie kół w pojeździe – zawieszenie zależne lub niezależne

Ze względu na budowę, zawieszenie można podzielić na dwa typy: zależne – gdzie ruch jednego koła danej osi wpływa na drugie koło, oraz niezależne – tutaj ruch jednego koła danej osi nie wpływa na drugie koło.

Typ zawieszenia zależnego jest do dziś najczęściej stosowanym rozwiązaniem konstrukcyjnym na osi tylnej w pojazdach użytkowych, gdzie wykorzystywane są resory piórowe lub w pojazdach terenowych w postaci sprężyn śrubowych współpracujących z drążkami reakcyjnymi i ustalającymi położenie mostu.

Typ zawieszenia niezależnego najczęściej można spotkać w samochodach osobowych w formie kolumny McPhersona lub z podwójnym wahaczem poprzecznym. W zawieszeniu niezależnym, koła jednej osi pracują całkowicie niezależnie od siebie. Jedyne co je łączy to wspólne nadwozie, zwykle rama pomocnicza. W wielu nowoczesnych podwoziach z niezależnym zawieszeniem kół, na osi tylnej, stosuje się dziś belkę poprzeczną (tzw. zawieszenie z belką skrętną).

Ważne elementy układu zawieszenia

Podwozie pojazdu składa się z wielu pojedynczych elementów. W zależności od modelu pojazdu i rodzaju konstrukcji zawieszenia, mogą występować różnice w konfiguracji komponenów. Bywa i tak, że niektóre elementy i części są zarezerwowane wyłącznie dla określonych typów zawieszenia kół. W układzie jezdnym można między innymi znaleźć następujące komponenty:

Sprężyny

Sprężyny zawieszenia podtrzymują ciężar pojazdu, absorbują siły i jednocześnie umożliwiają odbijanie zawieszenia. Obecnie w nowoczesnych samochodach osobowych z niezależnym zawieszeniem kół najczęściej stosuje się sprężyny śrubowe, naciskowe.

Amortyzatory

Amortyzatory tłumią drgania w obrębie podwozia i uspokajają zawieszenie. W celu tłumienia, amortyzatory zamieniają energię drgań na energię tarcia i ciepło. Amortyzatory montowane są w samochodzie jako amortyzatory gazowe ciśnieniowe oraz amortyzatory olejowe ciśnieniowe.

Wahacze

Jako część zawieszenia koła, wahacze odpowiadają za utrzymanie prawidłowego toru jazdy samochodu. Są one odpowiedzialne za połączenie nadwozia i zwrotnicy koła. Połączenie to nie może być sztywne ani nieruchome, dlatego wahacz zamocowany jest do podwozia za pomocą tulei metalowo-gumowych a do zwrotnicy (piasty) koła za pomocą sworznia wahacza. W zależności od pojazdu, wahacze absorbują siły boczne, jak również siły wzdłużne.

Drążki kierownicze

Jako część układu kierowniczego, drążki kierownicze umożliwiają prowadzenie kół w odpowiednim kierunku. Ruchy kierownicy przekazywane są z koła kierownicy przez kolumnę kierowniczą na drążek kierowniczy podłużny. Drążek ten przenosi siłę z przekładni kierowniczej do zwrotnicy. Natomiast z kolei drążek kierowniczy poprzeczny przenosi siłę pomiędzy zwrotnicami kół. Drążek poprzeczny zapewnia wyrównanie drogi prowadzenia pojazdu, lepszą sterowność oraz zdecydowanie zmniejsza zużycie opon.

Przeguby kulowe

Przeguby kulowe są stosowane jako element podwozia wszędzie tam, gdzie na element działają ruchy w trzech osiach przestrzennych. Łożyska wykonane z gumy umożliwiają mobilność. Przeguby kulowe są stosowane między wahaczem a zwrotnicą.

Rozpórki zawieszenia

Rozpórki zawieszenia tworzą połączenie sprężyn i amortyzatorów. W zależności od konstrukcji zawieszenia koła, rozpórka sprężynowa może mieć również za zadanie prowadzenie koła. Rozpórki zawieszenia składają się ze sprężyny śrubowej ułożonej wokół obudowy amortyzatora.

Piasty kół

Piasta koła łączy obracające się koła z nieruchomymi elementami zawieszenia. W piastach montuje się łożyska, które pozwalają na obracanie się koła. W samochodach z napędem na przednie koła wał napędowy prowadzony jest przez piastę przedniej osi, aby napędzać koła.

Stabilizatory

Stabilizator to element różnych typów podwozi, który zmniejsza kołysanie się nadwozia podczas pokonywania zakrętów. Montowany na przedniej osi, to najczęściej sprężysty, odpowiednio ukształtowany pręt. Klasyczny stabilizator zamontowany jest na tulejach do nadwozia samochodu.

Drążek sprzęgający

Będąc częścią podwozia, drążek sprzęgający, podobnie jak stabilizator, zapobiega przechyłowi nadwozia i jest z nim połączony. Część znana jako wspornik wahadła lub drążek stabilizacyjny pochłania siły, gdy obciążenia na koła osi są różne.

Zawieszenie zależne

To sztywna oś z dyferencjałem zintegrowanym z obudową osi, gdzie ruch jedengo koła wpływa na drugie danej osi. Ten typ osi był powszechny w przeszłości, ale obecnie jest stosowany tylko w samochodach terenowych i ciężarowych.

Sprężyny skrętne

Sprężyny skrętne to sprężyny z prętów skrętnych, które wytwarzają napięcie podczas skręcania wokół własnej osi. Ten typ zawieszenia był stosowany w samochodach osobowych i dostawczych w czasach wcześniejszych. Działają one za pośrednictwem trzpienia, który utrzymuje sprężynę na miejscu.

Resory piórowe

Sprężyny piórowe są stosowane w samochodach od początku ich istnienia. Składają się z płaskowników wykonanych ze stali sprężynowej. Nazywane są one piórami. W pojazdach ze sztywną osią, sprężyny piórowe są często stosowane jako zespół sprężyn do zawieszenia tylnej osi.

Jak współpracują ze sobą elementy zawieszenia

Zawieszenie kół pojazdów jest złożonym układem, którego części współpracują ze sobą podczas jazdy. Dokładny sposób działania poszczególnych komponentów różni się w zależności od rodzaju i technologii wykonania zawieszenia. Jeśli np. nawierzchnia drogi jest nierówna, zawsze zamortyzowane zostanie właściwe koło. Tłumienie drgań przejmują amortyzatory, a geometria prowadzenia kół zapewnia kontakt wszystkich opon pod każdym kątem skrętu.

Częste problemy z układem zawieszenia

Zawieszenie i wszystkie jego części są poddawane dużym obciążeniom przy każdej jeździe pojazdu. Części te muszą absorbować czasami znaczne siły, jak również ciężar nadwozia i silnik. Dodatkowo elementy pod samochodem są narażone na działanie wilgoci, a zimą także na błoto i sól drogową. To często prowadzi do powstawania wad.

Pęknięcie sprężyny zawieszenia przy dużym obciążeniu
Nieszczelność i zużycie amortyzatorów
Zużycie łożysk stabilizatora
Zużycie i uszkodzenie sworzni wahacza
Końcówka drążka kierowniczego jest wyeksploatowana

Regularna konserwacja i kontrola układu zawieszenia

Nie tylko części takie jak silnik, ale także podwozie powinny być regularnie serwisowane i sprawdzane. Jeśli na przykład samochód ma nieszczelny tłumik drgań, zostanie to odkryte podczas przeglądu. W ten sposób można zapobiedz dalszym uszkodzeniom podwozia. Niewłaściwie ustawiona geometria zawieszenia jest też od razu zauważalne w trakcie regularnej kontroli samochodu w warsztacie.

Porady dotyczące przedłużenia żywotności układu zawieszenia

Można podjąć różne działania, aby przedłużyć żywotność zawieszenia. Oprócz konserwacji przez specjalistę w warsztacie, kierowcy mogą samodzielnie, wzrokowo sprawdzać elementy zawieszenia, na przykład podczas wymiany kół wiosną i jesienią.

Zadbaj o zmniejszenie naprężeń na podwoziu: Najlepszym sposobem na przedłużenie żywotności podwozia jest utrzymanie naprężeń na niskim poziomie. Wszystkie części podwozia wytrzymają dłużej, jeśli samochód będzie poruszany z ostrożnością, a nie po wyboistej drodze.
Kupuj części dobrej jakości: Kupując części do podwozia, zwłaszcza do zawieszenia, lepiej kupić je w zaufanym sklepie. Najlepiej wybierać elementy zawieszenia od głównych producentów, które są kompatybilne z tymi zamontowanymi w pojeździe.
Serwisuj regularnie swój pojazd: Jeśli pojazd jest regularnie serwisowany, zużyte części podwozia zostaną natychmiast zauważone. Po wymianie uszkodzonych elementów samochód znów będzie funkcjonował zgodnie z przeznaczeniem i nie wystąpią żadne szkody następcze.

Układ jezdny samochodu – wniosek:

Aby umożliwić dobrą przyczepność do jezdni i zwiększyć komfort jazdy, w obszarze podwozia wiele części doskonale ze sobą współpracuje. Jednak zużycie i wady mogą ograniczyć funkcję. Dlatego też należy regularnie serwisować układ jezdny samochodu, aby w przyszłości móc nadal cieszyć się bezpieczeństwem i komfortem jazdy.

Bezpieczne podnoszenie pojazdu: Jak podnieść samochód za pomocą lewarka i kobyłek?

Ten kto nie ma w swoim garażu platformy do podnoszenia pojazdów, często musi znależć inny sposób by w razie konieczności naprawy samochodu bezpiecznie go podnieść. W wielu przypadkach to właśnie uniesienie pojazdu pozwala na uzyskanie swobodnego dostępu do danego elementu,…
Czytaj więcej

Recykling samochodów: Co dzieje się z samochodem podczas recyklingu?

Jeśli samochód uległ poważnemu uszkodzeniu w wypadku lub nie przynosi korzyści ekonomicznych, pociąga to za sobą konieczność pozbycia się takiego balastu. Podczas gdy dawniej stare samochody odstawiano po prostu na złomowisko, dziś stacje demontażu pojazdów poddają auta przeznaczone do kasacji…
Czytaj więcej

Hałas w układzie wspomagania kierownicy - najczęstsze przyczyny i usuwanie usterek

W poniższym artykule zajmiemy się tematem dotyczącym przyczyn powstawania hałasu w układzie wspomagania kierownicy. Ta lektura może okazać się pomocna dla wszystkich, którzy na codzień poruszają się samochodem. Hydrauliczny mechanizm wspomagania kierownicy samochodu składa się z przekładni kierowniczej, pompy hydraulicznej,…
Czytaj więcej

Zalety zakupu części samochodowych używanych w internecie w porównaniu z wizytą w lokalnej stacji demontażu pojazdów

Jeśli należą Państwo do tej grupy osób, która chętnie majsterkuje przy własnym samochodzie lub lubi oszczędzać i samodzielnie poszukuje elementów zamiennych po atrakcyjnych cenach, to prawdopodobnie próbowali już Państwo znaleźć i kupić części na lokalnym złomowisku samochodowym. Ponieważ żyjemy obecnie…
Czytaj więcej

Najczęściej czytane poradniki

Subskrybuj Newsletter

Pytania i odpowiedzi

Zwroty i reklamacje

Koszyk jest pusty

Podwozie: Przegląd wszystkich elementów zawieszenia i ich funkcje